مستربچ (Masterbatch) یک نوع ترکیب پلیمری است که از پلیمر پایه و مواد افزودنی خاصی مانند رنگدانه‌ها، پایدارکننده‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و دیگر مواد شیمیایی تشکیل می‌شود. این ترکیب به‌صورت گرانول یا پلت تولید می‌شود و در فرآیند تولید پلاستیک‌ها به پلیمرهای اولیه اضافه می‌شود تا ویژگی‌های خاصی مانند رنگ، مقاومت در برابر UV، پایداری حرارتی و دیگر خصوصیات به ماده پلاستیکی نهایی داده شود.
اشنایی با انواع مستربچ
مستربچ ها در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هرکدام بسته به کاربرد خود ویژگی‌ها و تفاوت‌هایی دارند. در اینجا انواع مستربچ‌ها، تفاوت‌ها و کاربردهای هرکدام را بررسی می‌کنیم.
مستربچ رنگی (Color Masterbatch)
مستربچ رنگی یک ترکیب پلیمری است که حاوی رنگدانه‌ها (پیگمنت‌ها) یا مواد رنگی است که به پلیمر پایه افزوده می‌شود تا رنگ‌های یکنواخت و دقیق را به محصولات پلاستیکی بدهد. این مستربچ‌ها معمولاً در قالب گرانول‌های ریز تولید می‌شوند و برای رنگ‌آمیزی انواع پلاستیک‌ها در صنایع مختلف به کار می‌روند. ترکیب این مستربچ‌ها معمولاً از پلیمر پایه مانند پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن یا پلی‌استایرن و رنگدانه‌های آلی یا معدنی تشکیل می‌شود که به‌طور دقیق رنگ مورد نظر را در پلاستیک نهایی ایجاد می‌کنند. افزودنی‌ها مانند مواد ضد UV و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌توانند به این مستربچ‌ها اضافه شوند تا از تغییر رنگ و تخریب آن در برابر عوامل محیطی جلوگیری کنند. از مزایای مستربچ رنگی می‌توان به کنترل دقیق رنگ، پایداری بالا، سادگی فرآیند و یکنواختی رنگ در محصول نهایی اشاره کرد. این مستربچ‌ها در صنعت بسته‌بندی، لوازم خانگی، خودروسازی و تولید قطعات الکترونیکی کاربرد دارند.
مستربچ افزودنی (Additive Masterbatch)
مستربچ افزودنی حاوی مواد شیمیایی خاصی است که ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی پلاستیک‌ها را بهبود می‌بخشد. این افزودنی‌ها می‌توانند شامل پایداری‌کننده‌های UV، آنتی‌اکسیدان‌ها، پایدارکننده‌های حرارتی، مواد ضد آتش و غیره باشند. این مستربچ‌ها به پلاستیک‌ها مقاومت در برابر شرایط محیطی، حرارت و سایر عوامل آسیب‌رسان می‌دهند. ترکیبات این مستربچ‌ها شامل پلیمر پایه‌ای است که افزودنی‌ها به آن افزوده می‌شوند. از جمله مزایای مستربچ‌های افزودنی می‌توان به بهبود عملکرد پلاستیک‌ها در برابر اشعه UV، حرارت و آتش، افزایش عمر مفید پلاستیک‌ها، و تنوع بالای افزودنی‌ها برای کاربردهای مختلف اشاره کرد. این مستربچ‌ها در صنایع خودروسازی برای تولید قطعات مقاوم به حرارت و UV، در بسته‌بندی‌ها برای افزایش مقاومت در برابر UV و آنتی‌اکسیدان‌ها و در صنایع الکترونیکی برای تولید پلاستیک‌های مقاوم در برابر آتش استفاده می‌شوند.
مستربچ‌های پرکننده (Filler Masterbatch)
مستربچ‌های پرکننده به‌طور عمده برای کاهش هزینه‌های تولید و بهبود خواص فیزیکی پلاستیک‌ها استفاده می‌شوند. این مستربچ‌ها معمولاً حاوی مواد معدنی یا شیمیایی مانند کلسیم کربنات، تالک، سیلیس و آلومینا هستند که باعث افزایش حجم و بهبود خواص مکانیکی پلاستیک‌ها می‌شوند. ترکیب این مستربچ‌ها شامل پلیمر پایه است که مواد پرکننده به آن افزوده می‌شوند. از مزایای مستربچ‌های پرکننده می‌توان به کاهش هزینه‌های تولید، بهبود خواص فیزیکی پلاستیک‌ها مانند استحکام کششی و مقاومت در برابر سایش، و کاهش وزن نهایی پلاستیک‌ها اشاره کرد. این مستربچ‌ها در تولید پلاستیک‌های کم‌هزینه برای استفاده‌های عمومی و صنعتی، قطعات خودرو که نیاز به خواص مکانیکی بالا دارند، و تولید بسته‌بندی‌ها به کار می‌روند. مستربچ‌های پرکننده همچنین برای کاهش هزینه‌های تولید در صنعت پلاستیک به‌ویژه در تولید محصولات عمومی و فیلم‌های پلاستیکی کاربرد دارند.
